Pulse Oksimetre Nedir?
Pulse oksimetre diğer adı ile nabız oksimetresi, nabız atan damarlarda, özellikle parmak veya kulak kılcal damarlarında kandaki oksijenli hemoglobin oranını ölçen ve veri olarak oksimetre değerleri sunan tıbbi bir cihazdır.
Pulse oksimetre nedir sorusuna cevap arandığında alınan cevap şu şekildedir; Pulse oksimetre cihazları COVID-19 Pandemisi sırasında insanların kendi oksijen satürasyonlarını (kandaki oksijen yoğunluğu) takip edebilmeleri açısından popüler hale gelen bir medikal üründür. Bu cihaz sayesinde hastaların takip edilmesi ve yapılan takiplere göre teşhis konulması sağlanır. Bu cihazlar ayrıca kandaki oksijen seviyesini de ölçer. Hastanelerde yoğun bir şekilde kullanılır. Anestezi altında olan hastalar için ameliyat sırasında kolay takip sağlar. Parmaktan ölçüm yapabilen oksimetre çeşitleri en yaygın kullanılan ürünlerdir. 7- 8 saniye içinde doğru sonuçlara ulaşabilir. Ölçüm sonrasında kendinden kapanan çeşitleri de vardır. Yoğun bakım ünitesindeki hastalar için de en önemli takip cihazlarındandır. Bebekler ve küçük çocuklar üzerinde de kolaylıkla kullanılır. Kandaki oksijeni ölçerken, dokudan geçen ışıktan faydalanır. Bu da hastadan kan almadan, tespit yapılmasını sağlar. Ağrısızdır ve çabuk sonuç verir.
Tipik olarak parmak ucuna yerleştirilen bir pulse oksimetre cihazı, kandaki oksijen miktarını ve nabız hızını hesaplamak için kızılötesi ışınları kullanır. Pulse oksimetre değerleri kaç olmalı, sorusu ise şu şekilde yanıtlanır. Tipik oksijen satürasyon seviyeleri %95 ila %100 arasında değişir ve akciğer sorunları olan kişilerde biraz daha düşük olabilir.
Pulse Oksimetre Özellikleri Nelerdir?
Parmak tipi pulse oksimetreler piyasada çok uygun fiyatlara bulunabilir. Kullanımı da oldukça basittir. 50-60 gram ağırlığında olan bu ürünler genellikle pille çalışır. Bazı cihazlar pilin gücü azaldığında ekranında düşük güç uyarısı verir. Pilin ömrünü korumak için, yaklaşık 7-8 saniye kullanılmadığında, kendini otomatik olarak kapatan cihazlar da vardır.
El tipi, bilek tipi ve konsol tipi olanlar genellikle bataryalıdır. Bu tip ürünlerin bazı modelleri ise pilli olabilir. Hatta hem pille hem de bataryayla çalışan cihazlar da vardır. Genellikle ekranları büyüktür ve alarmları mevcuttur. Bazı pulse oksimetrelerin tansiyon veya ateş ölçer gibi özellikleri de mevcuttur. Bu özellikler genellikle konsol tipi cihazlarda bulunur.
El tipi pulse oksimetreler avuç içinde tutulabilecek ölçülerdedir. Ayrıca masa üzerinde veya serum askılığına asılarak da kullanılabilir. Parmak tipi olan cihazlara göre daha büyüktür ve sensörü bir kablo vasıtasıyla haricen bağlanır. Bilek tipi pulse oksimetreler ise kol saatinden biraz daha büyük ölçülerdedir ve kol saati gibi bileğe bağlanarak kullanılır. Hastanın bileğine sabitlendiği için cihazın yere düşme riski yoktur. El tipi olan modellerde olduğu gibi sensör cihaza bir kablo vasıtasıyla haricen bağlanır.
Konsol tipi pulse oksimetreler diğerlerine göre oldukça büyüktür. Kasası büyük olduğu için diğer modellere göre daha büyük bataryası ve ekranı olabilir. Böylece, elektrik kesintilerinde daha uzun süre kullanım sağlayabilir. Ekranın büyük olması da parametrelerin daha uzaktan kontrol edilebilmesine olanak tanır. Masa veya sehpa üzerinde kullanılabilir. Konsol tipi cihazların da sensörü bir kablo vasıtasıyla haricen bağlanır.
Acil durumlarda da kullanılabildiği için çarpmaya ve sıvı temasına dayanıklı pulse oksimetre modelleri üretilmiştir. Ayrıca MR odasında kullanılabilen özellikte cihazlar da vardır. Uygulama esnasında kullanılabilir ve MR görüntüsünde herhangi bir artefakt oluşmasına sebep olmaz.
Pulse Oksimetre Nasıl Kullanılır?
Pulse oksimetreler, dokulardan geçen ışıktan yararlanarak ölçüm yapan aletlerdir. Bu aletlerin üzerinde ışık kaynağı ve algılayıcıdan oluşan sensörler vardır. Sensör aparatının arasına parmak veya kulak memesi gibi dokular yerleştirilerek ölçüm yapılabilir. Ancak hastanın hareketli olduğu durumlarda doğru ölçüm yapılamayabilir. Hastanın titremesi, kardiyak değişimler, cihaz ve sensör kalitesi de ölçümü etkileyen sebepler arasındadır. Kardiyak değişimler nedeni ile de sonuçlar etkilenebilir. Değişimlere göre farklı tip pulse oksimetre seçilerek ölçüm garanti altına alınmalıdır.
Pulse oksimetrelerin tüylü ve zarar görmüş bölgede kullanılması yanlış sonuçlara neden olabilir. Cihazın bulunduğu ortamın sıcaklığı sonuçlara etki edebilir. Ortam sıcaklığı dışında hastanın vücut sıcaklığı da ölçümleri etkileyen faktörler arasındadır. Cihaz kalitesi de bu durumlarda etkilidir. Pulse oksimetre kullanımı oldukça kolay olan bir alettir. Kan atış hızını ya da kanındaki oksijen oranını tespit etmek istediğimiz hastanın parmağı cihazın iki kanadı arasına sıkıştırılmak suretiyle cihaz çalıştırılır. Ölçüm sırasında hasta herhangi bir şekilde acı ya da ağrı hissetmez.
Pulse Oksimetre Çeşitleri Nelerdir?
Pulse oksimetreler özelliklerine göre çeşitlenir. Pil veya batarya ile mobil olarak kullanılabilen çeşitleri mevcuttur. Bazı cihazlarda alarm özelliği vardır. Hasta için kritik olan yaşamsal parametre limitleri cihaza kaydedilir ve cihaz bu limitlerin dışında ölçüm yaptığında sesli ve görsel şekilde alarm verir. Bu özellik, acil durumlar için bir uyarı sistemidir.
Yaygın olarak kullanılan pulse oksimetre çeşidi, parmaktan oksijen ölçer modellerdir. Diğer pulse oksimetre çeşitleri ise, el tipi pulse oksimetre, bilek tipi pulse oksimetre, konsol tipi pulse oksimetredir. Doğru ölçümlerin yapılması için hastaya uygun olan çeşit kullanılmalıdır. Bu sayede gereksiz müdahaleler önlenmiş olur. Doğru ölçüm yapılmasına etki eden faktörlere dikkat edilmelidir. Bu doğru müdahale için çok önemlidir. Pulse oksimetreler kullanım şekline göre 4’e ayrılır:
- Parmak tipi pulse oksimetre
- El tipi pulse oksimetre
- Bilek tipi pulse oksimetre
- Konsol tipi pulse oksimetre
Tüm pulse oksimetreler benzer metotlarla ölçüm yapar. Cihazlardaki fark, sensör kalitesi, batarya ve alarmlar gibi özelliklerdir. Bu cihazların kullanımını etkileyen bazı dış koşullar da vardır. Bunlardan en az şekilde etkilenmek için ihtiyaca uygun kaliteli pulse oksimetreler tercih edilmelidir. Ölçümlerin yanlış olması, ihtiyacı yokken hastaya gereksiz müdahaleye veya riskli bir durum söz konusuyken müdahale edilmemesine sebebiyet verebilir. Böyle durumlarda hastanın yaşamı tehlikeye girebilir.
Pulse Oksimetre Fiyatları?
Pulse oksimetrelerin çalışma prensibi, alyuvarların içinde bulunan hemoglobinin oksijen tutup tutmadığına göre farklılaşan renkleri tespit etmeye dayanır. Kanın renginden kandaki oksijen oranını tespit eder. Çünkü kanın taşıdığı oksijen taşıma miktarına bağlı olarak renginde değişiklik olmaktadır. Kandaki alyuvarların oksijen miktarı arttıkça, kanın rengi parlak kırmızı olur. Tam tersi durumda ise kanın parlaklığı azalır. İşte pulse oksimetreler kanın renk tonundaki bu farklılaşmayı algılayarak çalışır.
Sağlık alanında birçok hizmet sektöründe kullanılan bu ürünler birçok satış kanalından hastalara sunulur. Lisanssız oksimetreler mağazalarda veya çevrimiçi olarak satın alınabilmektedir. Ancak bunlar tıbbi kullanım için tasarlanmamıştır ve FDA incelemesine tabi tutulmazlar. Lisanslı oksimetreler ajans incelemesinden geçer ve genellikle hastanelerde ve doktor muayenehanelerinde kullanılır. Hastalar evde kullanmak için lisanslı oksimetre modellerini de satın alabilmektedir. Bir saturasyon aleti olan bu ürünler farklı fiyat aralığında ücretlere sahiptir. Pulse oksimetre fiyatları, marka, üretim alanı, modeli gibi özelliklere göre değişir. Uygun avantajlı fiyat modelleri ile kullanıcı tercihine göre seçenekler mevcuttur. Medikal ürün satan yerler tarafından genel anlamda ekonomik, cazip ve avantajlı seçenekler, kampanyalar dahilinde kullanıcılara sunulur. Kaliteli ürünlerin fırsatlar dahilinde değerlendirilerek temin edilmesi gerekir. Ürün hassasiyetini değerlendirmek isteyen uzmanlar, güvenilir ve kaliteli satıcılardan ürün temini yapar.